Η ισορροπία των ορμονών επηρεάζει πολλά περισσότερα από την περίοδο ή την ωορρηξία. Ένα συχνό ερώτημα είναι πώς η οιστρογονική κυριαρχία (estrogen dominance) επηρεάζει τα μαστοκύτταρα, τις αλλεργίες και τα επίπεδα ισταμίνης – και γιατί πολλές γυναίκες εμφανίζουν συμφόρηση ή ακόμα και συμπτώματα γρίπης σε συγκεκριμένες φάσεις του κύκλου.
Τι σημαίνει οιστρογονική κυριαρχία;
Δε σημαίνει πάντα ότι τα οιστρογόνα είναι πολύ ψηλά. Σημαίνει ότι είναι ψηλότερα σε σχέση με την προγεστερόνη. Έτσι, μπορεί να έχουμε:
- αυξημένα οιστρογόνα με φυσιολογική προγεστερόνη
- αυξημένα οιστρογόνα με χαμηλή προγεστερόνη
- φυσιολογικά οιστρογόνα με χαμηλή προγεστερόνη
- ή ακόμα και φυσιολογικά επίπεδα και των δύο, αλλά δυσανάλογη σχέση μεταξύ τους
Επιπλέον, παίζει ρόλο και ο τρόπος που το σώμα μεταβολίζει τα οιστρογόνα. Αν επικρατούν οι φλεγμονώδεις ή πιο συμπτωματικές οδοί μεταβολισμού, τότε είναι πιο πιθανό να παρουσιαστούν συμπτώματα.
Ο ρόλος των μαστοκυττάρων και της ισταμίνης
Τα οιστρογόνα μπορούν να ενισχύσουν την ενεργοποίηση των μαστοκυττάρων, με αποτέλεσμα την απελευθέρωση ισταμίνης. Παράλληλα, μειώνεται η δράση της DAO, του ενζύμου που διασπά την ισταμίνη. Ο συνδυασμός αυτός οδηγεί σε υψηλότερα επίπεδα ισταμίνης, με συμπτώματα όπως συμφόρηση, φαγούρα, πονοκέφαλο ή ακόμα και αλλεργικού τύπου αντιδράσεις.
Πότε κορυφώνονται τα οιστρογόνα;
Στον κύκλο υπάρχουν δύο κορυφές:
- Η πρώτη, πιο έντονη, λίγο πριν την ωορρηξία (μέση του κύκλου).
- Η δεύτερη, μικρότερη, περίπου 5-7 μέρες μετά την ωορρηξία (μέση ωχρινικής φάσης).
Σε όσες γυναίκες υπάρχει οιστρογονική κυριαρχία, αυτή η ισορροπία μπορεί να οδηγήσει σε εντονότερα συμπτώματα λόγω περισσότερης ισταμίνης και λιγότερης διάσπασής της. Καθώς όμως και τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη πέφτουν απότομα με την έναρξη της περιόδου, κάποιες γυναίκες νιώθουν ανακούφιση, ενώ άλλες εμφανίζουν συμπτώματα που θυμίζουν γρίπη.
Πώς το προσεγγίζουμε;
Η σωστή στρατηγική έχει δύο άξονες:
- Εντοπισμός των ριζικών αιτιών – μέσα από εξετάσεις ορμονών, έλεγχο εντέρου (GI MAP), αξιολόγηση κορτιζόλης και μετάλλων, αλλά και ανασκόπηση τρόπου ζωής και διατροφής.
- Παρέμβαση στα συμπτώματα βραχυπρόθεσμα, ενώ παράλληλα δουλεύουμε στις αιτίες μακροπρόθεσμα.
Στην πράξη, αυτό μπορεί να σημαίνει μείωση τροφών πλούσιων σε ισταμίνη, ενίσχυση αντιφλεγμονώδους διατροφής, χρήση φυσικών υποστηρικτικών (όπως η κουερσετίνη), αλλά και σταθερές βάσεις: ισορροπία σακχάρου, επαρκής ύπνος, σωστή κίνηση και καλύτερη διαχείριση στρες.
Αν αντιμετωπίζεις χρόνια συμπτώματα στον κύκλο σου και θες να τα αφήσεις πίσω, μπορούμε να βρούμε μαζί τις αιτίες και τις λύσεις.